نشریه شماره ۶۷۲

افـزايش مقياس يكي از پارامترهاي تاثيرگذار در طراحي سيستم‌هاي كانه آرايي بوده و اهميت ويـژه‌اي دارد. يـافتن مـدلي از يـك فرآينـد براي متغيرهاي ابعادي براي افزايش ظرفيت از اهداف اصلي اين موضوع است. براي دستيابي به اين مدل، در ابتـدا مطالعـاتی در مقياس كوچكتر مانند آزمايشگاهي، پايه و پيشاهنگ انجام مي‌گيرد و پس از ايجـاد مـدل، از آن در مقيـاس صـنعتي اسـتفاده مي‌شود. بر اين اسـاس نشریه شماره ۶۷۲ (راهنماي افزايش مقياس در واحدهاي كانه آرایی) بـا هـدف ارايـه شـيوه يكسـان بـراي انجـام افـزايش مقيـاس در واحدهاي كانه آرايي و در چارچوب برنامه تهيه نشریه و معيارهاي معدن تهيه شده است.

در كانه آرايي بسته به فرآيند و متغيرهاي تاثيرگذار، روش‌هاي مختلفي بـراي افـزايش مقيـاس وجـود دارد و اسـتفاده از گراف‌ها، جدول ضرايب افزايش مقیاس‌ها، فرمول‌ها و مدل‌ها از جمله اين روش‌هاست. بعضـي از تجهيـزات، افـزايش مقيـاس نمي‌شوند و با توجه به ماهيت ماده معدني، ظرفيت مورد نظر، مدت كاركرد و ديگر پارامترها، با استفاده از گـراف‌هـا، جـدول‌هـا، روابط و كاتالوگ‌هاي سازندگان انتخاب مي‌شوند.

افزایش مقیاس

منظور از افزايش مقياس در نشریه شماره ۶۷۲ یافتن مدلي از یک فرآيند براي متغيرهاي ابعادي به منظور افزايش ظرفيت است. براي دستيابي به این مدل معمولاً در ابتدا مطالعات در مقياس كوچك (مقياس‌هاي آزمايشگاهي، پایه یا پيشاهنگ) انجام می‌گیرد و مدلي براي آن ايجاد می‌شود و از این مدل در مقياس صنعتي استفاده مي‌شود.

علاوه بر افزايش مقياس واژه ديگري با عنوان كاهش مقياس وجود دارد، بدین معني كه از داده‌هاي موجود در مقياس صنعتي براي ايجاد مدل استفاده شود تا با استفاده از آن به پیش بینی و تخمين نتایج آزمايشگاهي پرداخته شود. این مدل‌ها اطلاعات زيادي در مورد متغيرهاي مورد نياز براي مطالعات آزمايشگاهي را فراهم مي‌كنند، بنابراين از آنها مي‌توان افزايش براي مقياس فرآيندهاي مشابه نيز استفاده كرد.

افزایش مقیاس در کانه آرایی در نشریه شماره ۶۷۲

در كانه‌آرايي بسته به فرآيند و متغيرها‌ي تاثيرگذار، روش‌ها‌ي مختلفي براي افزايش مقياس وجود دارد. این روش‌ها مي‌توانند شامل استفاده از گراف‌ها، جدول‌ها، ضرایب افزايش مقياس، فرمول‌ها و مدل‌ها باشند كه نحوه استفاده از آنها شرح داده مي‌شود. بعضي از تجهيزات كانه‌آرايي افزايش مقياس نمي‌شوند و فقط با توجه به نوع ماده معدني ظرفيت مورد نظر، مدت كاركرد و وجود ماشین آلات و تجهيزات در سر‌ي ساخت سازندگان (بازار فروش ماشین آلات) انتخاب می‌شوند. مطالعات آزمايشگاهی بر روي متغيرهاي موثر در هر فرآيند منجر به ايجاد مدل‌هايي براي افزايش مقياس و طراحي فرآيندها مي‌شود كه بهتر است نتایج حاصل از این مدل‌ها با كارخانجات مشابه موجود، مقايسه تا مدل اعتبارسنجي شود.

معيارهاي اساسي و موثر در افزايش مقياس‌ها

در افزايش مقياس تجهيزات كانه آرايي، شناخت كامل ماده معدني مانند عيار، نوع كاني‌هاي با ارزش و باطله (شكل، ابعاد، جرم مخصوص و وضعيت درجه آزادي، تركيب شيميايي، ماهيت ذرات حد واسط و درگير و موارد مشابه) از معيارهاي اساسي هستند، كه بايد به نحو مطلوبي در مرحله طراحي، مورد مطالعه و بررسي قرار گيرند. از آنجا كه بعضي از دستگاه‌هاي كانه آرايي افزايش مقياس نمي‌شوند بنابراين معيارهاي انتخاب آنها نيز در نشريه شماره ۵۴۵ با عنوان راهنماي محاسبه تعيين ظرفيت ماشين آلات و تجهيزات واحدهاي كانه‌آرايي ارايه شده است.

مهمترين معيارهاي افزايش مقياس به شرح زير است:

مشخصات كاني شناسي، خواص فيزيكي، شيمي فيزيكي، شيميايي و مكانيكي ماده معدني
گزارش نتايج‌ كانه‌آرايي در مقياس‌ها‌ي مختلف
ظرفیت‌ها‌ي مورد نظر (تامين از معدن مجاور يا از چندين معدن)
استفاده از فنآوريهاي روز
شرایط اقلیمی و وضعيت زيست محيطي منطقه
كميت و كيفيت آب
دسترسي به منابع انرژ ي
دسترسي به مواد اول و نحوه مصرف
اقتصادي بودن پروژه

فهرست مطالب نشریه شماره ۶۷۲

در فصل دوم اطلاعات و اسناد مورد نياز براي افزايش مقياس ارايه شده و سپس معيارهاي اساسي و موثر در افزايش مقياس مورد بررسي قرار مي‌گيرد. از آنجايي كه در افزايش مقياس نياز به يك سري ابزار و لوازم است بنابراين در اين فصل شرايط، ابزار، تجهيزات و نهاده‌هاي مصرفي نيز ارايه مي‌شود.

در فصل سوم نحوه انجام محاسبات برای افزایش مقیاس یا انتخاب در مقیاس‌های ارایه می‌شود. در ادامه برای هر یک از ماشین آلات و تجهیزات فرایند، می‌توان طی مراحل ارایه شده، بسته به نوع تجهیزات و مقیاس مورد نظر افزایش مقیاس طراحی کرد.