آسفالت سرد
آسفالت سرد به مخلوطی از مصالح سنگی و قیر محلول یا امولسیون قیر گفته میشود كه عمل اختلاط قیر و مصالح در درجه حرارت محیط انجام می‌گیرد. در بعضی مواقع ممكن است فقط نیاز به گرم كردن قیر باشد ولی به مصالح حرارت داده نمی‌شود. سنگدانه‌ها در زمان اختلاط با امولسیون قیر می‌تواند مرطوب باشد ولی برای قیرهای محلول رطوبت مصالح، باید در دمای محیط و یا تحت اثر حرارت خشك شود. دوام و كارایی درازمدت مخلوطهای آسفالت سرد موجب میشود تا خدمه نگهداری بتوانند، محدوده تخریب شده را در درازمدت و در طول یك فصل پر كنند.
مخلوطهای مورد استفاده جهت لكه گیری خرابی‌های موجود در روسازی، معمولاً پیش از هوای نامساعد و در تولیدی واحد تهیه میشوند. دپو كردن مخلوط موجب میشود كه خدمه لكه گیری، تنها به اندازه نیاز اقدام به نقل و انتقال مواد نمایند. برای كاربردهای جزئی می‌توان از مخلوط های درون كیسه استفاده نمود. آسفالت سرد به دو روش كارخانه‌ای و آسفالت مخلوط در محل تولید میشود.
انواع مخلوط آسفالت سرد لكه گیری
بطور كلی سه نوع مخلوط آسفالت سرد برای انجام عملیات لكه گیری وجود دارد.
مخلوطهای لكه گیری با مصرف غیر فوری
در طول ماه‌های سرد، بیشتر مخلوطهای نگهداری مورد استفاده، مخلوط‌هایی هستند كه در دپو ذخیره شده‌اند. این مخلوط‌ها را می‌توان در اواخر تابستان یا اوایل پاییز، تولید و حمل نموده و جهت استفاده بعد‌ی، در مناطق دور دست ذخیره نمود. به واسطه ویژگی این نوع آسفالت می‌تواند در مسافت‌های طولانی حمل و سپس پخش شود. این مخلوط‌ها تا مدت شش ماه قابل استفاده بوده و بدون استفاده از حرارت، كارایی دارند. معمولاً پوسته نازكی بر روی سطح دپو شكل می‌یابد، اما زیر این پوسته، مخلوط هنوز هم دارای مشخصات یك مخلوط تازه تولید شده است. تولید مخلوطهای ذخیره جهت عملیات نگهداری، نسبتاً ساده است. به منظور جلوگیری از آلودگی، مخلوط آماده شده باید در محلی تمیز ذخیره شود. این محل نباید گود باشد، تا آب وارد مخلوط نشود. مخلوط آسفالتی را به شكلی در كارگاه بایستی دپو نمود، كه آب باران كمتر در آن نفوذ نماید.
ذخیره نمودن مخلوط در محدوده‌‌ای سر پوشیده (در صورت موجود بودن)، قابلیت كار مخلوط را به بهترین شكل حفظ می‌نماید. هم قیر امولسیون و هم قیر محلول، موجب ایجاد خصوصیات كارایی درازمدت در مخلوطهای نگهداری میشوند. افزودن حلال‌هایی نظیر نفت سفید، حتی در قیر امولسیون، موجب دوام و پایایی گسترده مخلوطهای سرد لكه گیری میشود. عمر دپو تا میزان زیادی بستگی به فرمولاسیون قیرهایامولسیونی و محلول دارد. كارایی مخلوط، با استفاده از امولسیونی حاصل می شود كه حاوی مقداری حلالباشد.
عمر دپو و كارایی در دمای پایین، ارتباط مستقیمی با میزان حلال موجود در قیرهای امولسیونی و محلول دارد. استفاده از حلال‌ها در مواد قیری، به دلیل مسایل زیست محیطی محدود است. اما به هر شكل، قیرهای امولسیون، معمولاً دارای میزان حلال خیلی كمتری (درحدود ۲ درصد) نسبت به قیرهای محلول مورد نیاز جهت مخلوطهای دپو هستند.
از قیرهای نرم نیز می‌توان برای افزایش و بالا بردن خصوصیات كارایی مخلوط لكه گیری استفاده نمود.
مخلوطهای آسفالتی سرد لكه گیری با مصرف فوری
استفاده از قیرهای امولسیون و محلول در آماده سازی مخلوطهای نگهداری جهت استفاده سریع، بسیار موثر است. عمل مخلوط كردن قیر و سنگدانه را می‌توان در یك مخلوط كن انجام داده و آنرا به محل ترمیم، حمل نمود. در این نوع مخلوط‌ها، حرارت دادن مصالح سنگی ضروری نیست زیرا بدون آن نیز چسبندگی و اندود خوبی ایجاد میشود.
قیرهای امولسیون حاوی مقادیر اندك حلال، معمولاً بهترین مخلوطهای سرد لكه گیری را تولید می‌كنند. مخلوط تا زمانی كه تمامی حلال تبخیر شود، به مقاومت كامل نمی‌رسد. همچنین بدلیل زمان لازم جهت عمل آوری، پیش از جریان ترافیك بر روی قطعه، نباید مخلوطهای لكه گیری را با مقدار زیادی آب پخش نمود.
مخلوط سرد لكه گیری انحصاری
نوع سوم آسفالت، مخلوط سرد انحصاری یا ویژه است. این نوع مخلوط‌ها در كارخانه آسفالت با استفاده از قیرهای خاصی تولید میشوند. این مخلوط‌ها (مانند دیگر مخلوطهای سرد) می‌توانند به صورت فله تولید و دپو، یا بسته بندی شوند تا كاربرد آسان‌تری در محل داشته باشند. توصیه میشود از ماده ضد عریان‌شدگی یا ماده افزایش دهنده چسبندگی جهت مخلوطهای سرد لكه گیری استفاده شود. ماده افزودنی در میزان ۱ تا ۳ درصد برحسب وزن قیر به آن افزوده میشود. این ماده افزودنی به اندود نمودن مصالح سنگی مرطوب كمك نموده، چسبندگی مخلوط به چاله‌های مرطوب را افزایش داده و پایداری و مقاومت مخلوط رادر برابر آب افزایش می‌دهد.
مخلوطهای آسفالتی سرد لكه گیری با استفاده از مصالح خرده آسفالتی
با توجه به تولید مقادیر زیادی مصالح خرده آسفالتی در پروژه‌های بهسازی روسازی‌های آسفالتی به وسیله آسفالت تراشی می‌توان از آن به منظور تولید مخلوطهای لكه گیری استفاده نمود. قیر امولسیون معمولاً در مخلوط كن كارخانه آسفالت به مصالح خرده آسفالتی افزوده میشود. با توجه به لزوم نرم شدن قیر كهنه موجود در مصالح خرده آسفالتی، قیرهای امولسیونی ویژه‌ای جهت مخلوطهای مصالح خرده آسفالتی تولید ۲ درصد امولسیون بر حسب وزن خشك مصالح خرده آسفالتی برای این مخلوط‌ها شده است. مقدار ۱ تا ۵ درصد مناسب است. مخلوط مصالح خرده آسفالتی در دپو ذخیره شده و حمل آنها بسیار شبیه به دیگر مخلوطهای سرد است. در مناطقی كه مصالح سنگی درشت و خرد شده وجود ندارد، استفاده از مصالح خرده آسفالتی معمولاً منجر به تولید مخلوط بهتری نسبت به مخلوطهای تولید شده از مصالح محلی میشود.
انتخاب مواد لكه گیری با مخلوط سرد
اولین نكته در عملیات تعمیر و نگهداری، كارایی در تمامی شرایط آب و هوایی است. هزینه مواد نیز بخش مهمی از مجموع هزینه‌های لكه گیری است. تحت شرایط متفاوت، مواد ویژه و اختصاصی بهتر از مواد دیگر كار می‌كند. مخلوط لكه گیری باید نرم بوده و برای نقل و انتقال انعطاف پذیر باشد. مخلوط لكه گیری باید پس از گذشت ماه‌های زیادی از ذخیره سازی، قابل كار باشند. علاوه بر آن، از آنجایی كه ترمیم زمستانی چاله‌ها معمولاً در دمای یخ بندان انجام میشود، لازم است مخلوط در دماهایی كه دستخوش نقل و انتقال و كاربرد میشود، قابل كار باشد. مخلوطی كه در دمای یخ بندان مناسب است، ممكن است در فصل بهار مناسب نباشد. پتانسیل زهكش شدن قیر یا پایین رفتن قیر را نیز باید در نظر داشت. این پدیده زمانی حادث میشود كه قیر از سنگدا‌نه‌های اندود شده جدا شده و در زیر دپو متمركز میشود.
این پدیده به دلیل ذخیره سازی گرم مواد حادث میشود، كه نشان دهنده هدر روی اندود است و باعث بروز مشكلات ذخیره سازی در مورد موادی میشود كه در زیر دپو قرار دارند. بسیاری از مخلوطهای آسفالت سرد جهت پخش در شر ایط مرطوب مناسب هستند. این مخلوط‌ها، نیازمند دارا بودن ویژگی‌های استثنایی ضد عریان شدگی هستند. مخلوط آسفالت سرد بطور معمول در خلال ماه‌های زمستانی برای پر كردن چاله‌ها به عنوان روش موقتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از مخلوطی با كیفیت بالا و تراكم مناسب بسیار مهم است. تراكم برای هر قطعه بسیار ضروری است، حتی اگر این كار توسط یك كامیون انجام شود.
