انواع رنگ آمیزی
چنانچه رنگ آمیزی روی سطوح مرطوب انجام شود، پدیده نرم شدن سطح اندود پیش می‌آید. خلل و فرج زیاد روی سطوح گچی، موجب جذب آب موجود در رنگ شده و مانع چسبندگی میشود، به این ترتیب لازم است قبل از رنگ‌کاری، یک قشر بطانه روی اندودهای گچی اجرا شود.
رنگ آمیزی روی سطوح اندود گچی (رنگ روغنی و پلاستیک)
کارهای مقدماتی که باید برای رنگ آمیزی با رنگ روغنی روی سطوح گچی انجام شود، شامل موارد زیر است.
- کندن قطعات گچ چسبیده روی دیوار با کاردک
- سائیدن تمامی سطوح با سمباده نرم
- پوشانیدن تمامی سطح با فیلم نازکی از روغن الیف
- پوشانیدن سطح با قشر یکنواختی از بطانه روغنی
- سمباده زدن روی بطانه به منظور برطرف نمودن موج‌های روی دیوار و ایجاد سطحی صاف
- اجرای آستر روغنی شامل رنگ روغن آماده که باید با تینر روغنی رقیق شده و تمام سطح را بپوشاند، این آستر با قلم مو زده میشود.
- لکه‌گیری روی آستر با بطانه
- سمباده زنی مجدد محل‌های لکه گیری شده به منظور ایجاد سطحی صاف
رنگ آمیزی روی سطوح بتنی، سیمانی و سطوح آزبست و سیمان
رنگ آمیزی روی سطوح بتنی و سیمانی که روی آنها با ماله آهنی پرداخت شده، مشکل بوده و پس از شستشو با آب باید این سطوح را با اسید سولفوریک رقیق شسته و سپس آن را سائید. رنگ کاری روی سطوح بتنی تخته ماله‌ای و نمایان آسان‌تر بوده و می‌توان بعد از تمیز کاری نسبت به نقاشی این سطوح اقدام کرد. سطوح سیمانی دارای خاصیت قلیایی هستند و رنگ‌های مورد مصرف باید از نوع ویژه و مقاوم در مقابل قلیائی‌ها انتخاب شوند. قبل از زدن آستر باید سطح مورد نظر را با یک قشر مخلوط سرنج و روغن بزرک جوشانده اندود کرد. رنگ‌های مورد مصرف روی سطوح سیمانی می‌توانند رنگ‌های سیمانی با رنگدانه کم، رنگ‌های امولسیونی، رنگ‌های لاستیک کلردار شده تا رنگ‌های پلیمر وینیل و بالاخره رنگ بر پایه رزین آلکید هستند. این رنگ‌ها را معمولاً در دو قشر و با استفاده از قلم مو به کار می‌برند. رنگ آمیزی سطوح آزبست و سیمان نیز عیناً شبیه رنگ آمیزی سطوح بتنی است.
رنگ آمیزی روی کارهای چوبی
رنگ آمیزی روی کارهای چوبی با رنگ روغنی
- سطح چوب هنگام رنگ آمیزی باید کاملاً خشک و تمیز باشد.
- محل ترک‌ها و درزها با بطانه پر شود و سپس سمباده زنی صورت گیرد.
- سمباده زدن با سمباده متوسط به منظور ایجاد سطحی صاف و تمیزکاری
- پوشانیدن تمامی سطح با فیلم نازکی از روغن الیف
- اجرای اندود با بطانه روغنی به منظور ایجاد سطح یکنواخت بر روی چوب
- سمباده زنی با سمباده متوسط روی بطانه روغنی به منظور ایجاد سطحی صاف
- اجرای آستر روغنی شامل رنگ روغن آماده که باید با تینر روغنی رقیق شود این آستر که باید تمام سطح را بپوشاند با قلم مو زده میشود.
- لکه گیری روی آستر با بطانه
رنگ آمیزی روی کارهای چوبی با لاک و الکل
بطانه مورد مصرف در لاک و الکل، باید همرنگ چوب باشد و رنگ آن باید قبلاً به تأیید دستگاه نظارت برسد. برای صاف درآمدن کار باید قبلاً عملیات لیسه کاری با لیسه آهنی انجام شود. به طور خلاصه مراحل کار به شرح زیر است.
- لیسه کاری با لیسه آهنی به منظور محو ناهمواری‌های مختصری که به وسیله رنده برطرف نشده، لیسه را باید در جهت الیاف روکش‌های چوبی به کار برد.
- پرداخت سطح کار با سمباده متوسط
- پرکردن درزها و ترک‌ها با بطانه همرنگ چوب (بطانه مورد مصرف در رنگ کاری با لاک و الکل از مل، سریش، آب و مواد رنگی مناسب ساخته میشود)
- سمباده زنی پس از بطانه کاری
- اجرای آستر لاک و الکل با مقدار لازم پارافین که با پنبه و با فشار دست زده میشود.
رنگ آمیزی روی کارهای چوبی با سیلر و کلیر
رنگ‌های سیلر و کلیر از جمله رنگ‌های نیتروسلولزی هستند و چنانچه از نام آنها پیداست، منظور از سیلر قشر آستر و مراد از کلیر قشر جلا دهنده است. در مورد این رنگ نیز باید قبل از سیلرکاری، با بطانه همرنگ چوب و مورد تأیید دستگاه نظارت درزها و ترک‌ها را پوشانیده و سپس نسبت به اجرای رنگ آمیزی اقدام نمود. به طور خلاصه مراحل کار به شرح زیر است.
- لیسه کاری با لیسه آهنی به منظور برطرف نمودن ناهمواری‌ها
- سمباده زنی با سمباده متوسط به منظور پرداخت سطح کار
- پرکردن درزها و ترک‌ها با بطانه همرنگ چوب
- سمباده زنی با سمباده متوسط برای از بین بردن ناصافی‌های ناشی از بطانه
رنگ آمیزی روی چوب با رنگ پلی استر
- پرکردن درزها و ترک‌ها با بطانه همرنگ چوب
- پاشیدن رنگ پلی استر در چهار لایه که باید آن را قبلاً با خمیر مخصوص به رنگ دلخواه مخلوط نمود.
- رنگ آمیزی با پلیش قرمز
- رنگ آمیزی با پلیش سفید بعد از پلیش قرمز
- اندود با شیر پلیش به عنوان آخرین دست رنگ کاری
- پرداخت با پوست بره روی اندود شیر پلیش
رنگ آمیزی روی کارهای فلزی
رنگ آمیزی اسکلت فلزی
در رنگ آمیزی اسکلت فلزی باید نکات زیر رعایت شود.
- قبل از اجرای رنگ آمیزی اسکلت‌های فلزی باید تمامی رنگ‌ها توسط برس دستی یا برقی یا دستگاه ماسه پاشی و نظایر آن بر طرف شود. روش زنگزدایی باید قبلاً به تصویب دستگاه نظارت رسیده باشد.
- گل جوش، گرد، جرقه‌های ناشی از پاشیدن الکترود و هر نوع آلودگی دیگر از روی اسکلت فلزی کاملاً پاک و تمیز شده و در صورت لزوم فسفاته شود.
- در صورتی که اسکلت فلزی در منطقه با رطوبت کم قرار گرفته باشد، باید سطح آن را با یکدست ضدزنگ و دودست رنگ روغنی (آستر و رویه) رنگ آمیزی نمایند. تشخیص میزان رطوبت و انتخاب رنگ آستر و رویه به عهده دستگاه نظارت خواهد بود.
- چنانچه اسکلت در منطقه مرطوب قرار گرفته باشد، رنگ و ضدزنگ باید از نوع مقاوم در مقابل رطوبت انتخاب شوند (مانند رنگ اپوکسی و ضد زنگ‌های متناسب با آن).
- سطوحی از اسکلت فلزی که در داخل بتن قرار می‌گیرند، به هیچ وجه نباید رنگ زده شوند، به علاوه این سطوح نباید به رنگ و روغن آغشته شوند.
رنگ آمیزی در، پنجره و نرده فلزی (فولادی)
در، پنجره و نرده فولادی را با رنگ روغنی رنگ آمیزی می‌کنند. در این موارد رعایت نکات زیر ضرورت دارد.
- سمباده زدن با سمباده زبر و یا برس زدن به منظور آماده کردن سطوح کار برای اجرای ضدزنگ و نیز تمیزکاری این سطوح.
- اندود بطانه روغنی به منظور ایجاد سطح یکنواخت روی در و پنجره.
- سمباده زدن با سمباده زبر روی بطانه برای ایجاد سطحی صاف.
- رویه روغنی که شامل رنگ روغن آماده برای رویه بوده، با تینر روغنی رقیق شده و با قلم مو زده میشود. رنگ آمیزی رویه چنانچه دستور خاصی داده نشده، برای نرده‌های خارج از ساختمان به رنگ آلومینیومی است.
رنگ آمیزی لوله کشی‌های خارج از ساختمان
به طور کلی در مورد رنگ آمیزی روکش‌های خارج از ساختمان، باید نکات زیر رعایت شود.
- لوله‌های گالوانیزه کلاً احتیاج به هیچگونه رنگ آمیزی ندارند.
- لوله‌های فلزی که در داخل خاک قرار می‌گیرند، باید برای جلوگیری از خوردگی طبق اصول فنی محافظت گردند.
- لوله‌های فولادی غیرگالوانیزه فقط با یک دست رنگ ضدزنگ رنگ آمیزی می‌شوند.
- لوله‌های آب سرد غیرگالوانیزه، پس از تمیزکاری با یک دست ضد زنگ، یک دست رنگ روغنی خاکستری روشن و یک دست رنگ آلومینیوم رنگ آمیزی می‌شوند.
رنگ آمیزی مخازن آب سرد
برای رنگ آمیزی سطوح داخلی و خارجی معمولاً از دو نوع رنگ مختلف استفاده میشود. رنگ سطوح داخلی باید چنان باشد که آب داخل مخازن، تحت تأثیر مواد تشکیل دهنده رنگ واقع نشود.
رنگ آمیزی با رنگ‌های خاص
رنگ‌های محدود کننده گسترش آتش سوزی
در امر رنگ آمیزی ساختمان بخصوص هنگامی که قرار است زیان‌های آتش سوزی توسط رنگ مصرفی محدود شده یا کاهش یابد، باید در فرمولبندی رنگ تا حد امکان از موادی استفاده شود که علاوه بر داشتن خصوصیات اصلی مورد نظر، دارای خاصیت کند کننده اثر آتش سوزی نیز باشند. برای مثال استفاده از کربنات سرب بازی، سولفات سرب بازی و اکسید آنتیموان که موجب کند شدن آتش سوزی می‌شوند، نتایج مطلوبی به دنبال خواهند داشت. چنانچه از کربنات کلسیم در ترکیبات رنگ استفاده شود، این ماده شیمیایی در اثر حرارت ناشی از آتش سوزی تجزیه شده و گاز دی اکسید کربن آزاد میشود که باعث خاموش شدن آتش یا لااقل کم شدن شدت حریق میشود.
رنگ آمیزی با آب آهک (یا پنبه آب)
این نوع رنگ بیشتر برای رنگ آمیزی روی اندود کاهگل در خانه های ارزان قیمت و میکرو ب زدایی سطوح، مصرف دارد.
رنگ پلاستیک یا روغنی ماهوتی روی سطوح اندود گچی
چنانچه در نقشه‌ها برای رنگ آمیزی قسمت‌های داخلی ساختمان و بخصوص سقف‌ها، رنگ ماهوتی پلاستیک پیش بینی شده، باید به طریق زیر عمل نمایند.
- قطعات گچ چسبیده روی دیوار را، باید با کاردک تمیز کرد و سطح را با سمباده نرم سمباده کاری نمود.
- باید تمامی سطح را با فیلم نازکی از روغن الیف پوشانید.
- باید با اندود قشری از بطانه روغنی، سطح یکنواختی را به وجود آورد.
- سمباده زدن روی بطانه به منظور برطرف کردن موج‌های دیوار و ایجاد سطحی صاف.
