بتن ریزی فونداسیون
بتن ریزی فونداسیون یکی از قسمت‌های مهم ساخت و ساز است. بنابراین لازم است مجریان و ناظران به این قسمت اجرا، نظارت و توجه ویژه‌ای داشته باشند. برای کنترل اجرای بتن ریزی فونداسیون، رعایت نکات مهم زیر توصیه می‌شود.
- به نوع سیمان و سنگ دانه‌های بتن توجه شده و تطابق آن با بتن ساخته شده کنترل شود.
- اگر بتن مورد نیاز به صورت بتن آماده تهیه شده باشد، به ساعت بارگیری و زمان تخلیه توجه شود. این زمان نباید از ۶۰ دقیقه بیشتر باشد.(زمان گیرش ثانوی بتن در شرایط متعارفی)
- هنگام تخلیه بتن، آب نباید به ترکیب ساخته شده اضافه شود (به اسلامپ بتن توجه شود).
- در شروع بتن ریزی اغلب جهت راه اندازی پمپ از شیره سیمان استفاده می‌شود. این شیره نباید به درون قالب‌ها تخلیه شود.
- بتن ریزی حتی الامکان در یک محله اجرا شود.
- بتن در لایه‌های ۳۰ سانتیمتری ویبره شود، به گونه‌ای که به تراکم مطلوب برسد و دانه بندی آن به هم نخورد.
- آزمایش‌های بتن مطابق نظر مشاور و محاسب انجام گرفته و نتایج آن (شیت‌های مربوطه) جزو مدارک فنی پروژه نگهداری شود.
- فونداسیون‌ها نباید قبل از رسیدن به مقاومت طرح بارگذاری شوند.
قطع بتن در فونداسیون
استفاده از رابیتس در هنگام قطع کار و شروع مجدد (پایان روز کاری) این کار باعث می شود که بتن قطع شده به صورت عمودی سفت شود و با بتنی که در ادامه کار اجرا می شود مچ و مانع از لغزش آنها بر روی هم شود.
در کارهای اجرایی برای ضخامت‌های زیاد، عموماً آرماتورهایی عمودی به آرماتورهای فوقانی و تحتانی پی مهار می‌نمایند و رابیتس‌ها را بسته به کار در چند لایه به آرماتورهای به صورت عمودی می‌بندند. آرماتورهای عمودی به عنوان حائل (کمرکش) برای رابیتس جهت جلوگیری از پارگی و شکم دادن بتن است.
قطع بتن پی باید در جایی باشد که مقدار تنش خیلی کم و یا حداقل باشد.
قطع بتن در پی‌های نواری یا گسترده در یک سوم فاصله‌ی میانی بین دو ستون باشد.
قطع بتن باید در حداقل برش صورت گیرد.
قطع بتن باید به صورت عمودی باشد (مایل = ترک برشی).
قطع بتن ریزی نباید در محل ستون‌ها انجام گیرد چون باعث افت شدید مقاومت بتن خواهد شد.
در مورد درزهای اجرایی قطعات بتنی سازه نکات زیر مطرح می‌شود.
گاه لازم است بتن قطعات در دو مرحله یا دو روز متفاوت بتن ریزی شود و پاسخ به پرسش‌هایی در آیین نامه‌ها ضرورت دارد که معمولاً این کار در آیین نامه‌ها و مقررات ملی وجود دارد.
محل درز اجرایی، شکل و نحوه قطع بتن (درز)، نحوه آماده سازی و همچنین نحوه شروع بتن ریزی جدید از جمله این موارد است که نیاز به توضیح دارد.
درزهای اجرایی به دو صورت افقی و قائم وجود دارد. همچنین درزهای اجرایی را می‌توان به دو نوع اجباری و اختیاری تقسیم نمود. به طور مثال وقتی شالوده‌ای ریخته می‌شود نباید همزمان با آن دیوار یا ستون را ریخت. پس واضح است که در محل اتصال آنها درز اجباری افقی خواهیم داشت. در حالی که اگر ستون با دیوار مورد بحث در دو قسمت ارتفاعی ریخته شود درز اجرایی اختیاری افقی را داریم زیرا ریختن ستون یا دیوار در تمام ارتفاع امکان پذیر بوده و اجباری از نظر آیین نامه‌ها برای داشتن درز اجرایی وجود ندارد.
در مورد درزهای قائم غالباً حالت اجباری وجود ندارد و همگی اختیاری هستند و می‌توان شرایط و توان اجرایی متناسباً چنان ساماندهی و تغییر داد که امکان ریختن یکپارچه قطعه مورد نظر فراهم آید.
لازم است در بیشتر موارد طراح سازه محل تعبیه درز اجرایی اختیاری اعم از افقی یا قائم را مشخص نماید در این رابطه سعی شود درز اجرایی در محلی باشد که کمترین تنش‌ها برشی و لنگرهای خمشی را داشته باشد. مسلماً اگر تعارضی بین این دو به وجود بیاید انتخاب محلی که کمترین تنش برشی را دارا باشد اولویت است. به هر حال چنانچه این امر امکان پذیر نباشد ممکن است طراح محترم تدابیر دیگری را اتخاذ کند که معمولاً شامل استفاده از میلگردهای اضافی است.
