گمانه زنی (سنداژ)
جهت شناسایی نوع و جنس زمین، قبل از شروع عملیات ساختمانی باید از موقعیت و وضع قشرهای مختلف زمین، سطح آبهای زیر زمینی و وضعیت شیمیایی خاک زیر شالوده تا آنجا که احتیاج است کاملا آگاه و مطمئن شویم. به همین جهت در زمینهای مورد نظر لازم است گمانههای دستی و یا ماشینی حفر نمود تا نوع و جنس زمین و ضخامت قشرهای متشکله و غیره آن را بدست آورد.
گمانه زنی یعنی عمل ایجاد چاههایی در زمین با بكار گیری ابزار مختلف حفاری. گمانهها ممكن است بصورت عمودی، شیب دار یا افقی باشند که از آنها استفادههای مختلفی میشود از جمله نمونه برداری از مصالح زمین، انجام آزمونهای برجا، بررسی شرایط هیدروژئولوژی، ایجاد شبكه زهكشی و شمع ریزی برای پی.
در هنگام گمانه زنی رعایت موارد زیر باید مد نظر باشد.
به طور معمول و تجربه مهندسی، یک و نیم برابر ارتفاع ساختمان، خاک زیر شالوده تحت تاثیر قرار میگیرد. توصیه میشود تا این ارتفاع مقاومت خاک مورد بررسی قرارگیرد.
در ساختمانهای متعارف حداقل عمق گمانه دو الی سه متر در نظر گرفته شده است .
بهتر است محل گمانهها خارج از محل پی و یا در قسمتهایی که تنش حداقل است حفر شود. در غیر این صورت لازم است چاهکها با مصالح مناسب و به نحو مناسبتر پر شود تا تفاوتی در مقاومت خاک زیر شالوده به وجود نیاید. که این مورد باعث میشود در موقع بتن ریزی و پر نمودن این قسمت، با افزایش هزینه رو به رو خواهیم شد و در صورت عدم دقت در پر کردن محل گمانها، ممکن است نشست ساختمان در نقاط مختلف یکسان نباشد.