لکه گیری و ترمیم بتن
سطوحی که در معرض دید نیستند شامل موارد زیر هستند.
- سطوحی که با نماسازی یا با مصالح پرداختی پوشیده خواهند شد.
- سطوحی که وجود لکهها و عدم یکنواختی رنگ آنها از نظر ظاهری اهمیتی ندارد.
- در این حالت ترمیم به سطوح کرمو و پر کردن حفرههای به جا مانده از میلههای مهاری قالبها محدود میشود تا از نفوذ و رسیدن رطوبت به میلگردها جلوگیری کند.
سطوحی که در معرض دید هستند شامل موارد زیر هستند.
- سطوح نماسازی شده با قالب، بتنهای شسته و سطوح تخته مالهای که ظاهر آنها بسیار مهم است (در این حالت باید قسمتهای کرمو و سوراخها طوری ترمیم شوند که دارای پایایی باشند). همچنین قسمتهای لکه گیری شده نباید از نظر ظاهری از بقیهی قسمتها تشخیص داده شوند.
- لکههای دیگر، مانند سطوح حفرهدار و سطوح ماسه زده باید به گونهای ترمیم شوند که از نظر ظاهر و رنگ نقاط ترمیم شده با بتن اصلی مطابقت داشته باشند.
ضمناً برای ترمیم بهتر، توجه به این نکات الزامی است.
- هر گونه تعمیر یا لکه گیری در سطح بتن بدون بررسی کیفیت باعث به وجود آمدن سطوحی میشود که نسبت به بتن اطراف رنگی متفاوت دارد.
- لکههایی که در مقایسه با محیط اطراف از نظر تعداد، سطح و گستردگی کوچک هستند بهتر دست نخورده باقی بمانند.
- لکههایی که از فاصلهی ۱ تا ۲ متری دیده نمیشوند. در خورد توجه نیستند، به این دلیل تنها قسمتهایی که در معرض دید قرار دارند (حداقل از فاصلهی ۲ متری دیده میشوند) ترمیم میشوند.
- رسیدن به رنگ بتنی یکنواخت در بتن سفید سادهتر از بتن خاکستری است.
- ساخت بتنی با رنگ یکنواخت و بدون لکه بسیار مشکل است.
انواع ترمیم
ترمیم بیرن زدن دوغاب
پوشش ناقص قالب در محل درز اجرایی، سبب بیرون آمدن دوغاب یا ملات میشود. در نتیجه سطح کار تکمیل شده را میپوشاند. اگر نتوانیم فوراً دوغاب را پاک کنیم باید آنقدر باقی بماند تا به اندازهی کافی شکننده شود و به وسیلهی قطعهای چوب سخت یا یک قلم به دقت خرد شود. این کار معمولاً به گونهای انجام میشود که فقط دوغاب برداشته شده و به سطح قبلی آسیب نرسد.
اگر برداشتن دوغاب پس از بیرون آمدن بتن از قالب انجام شود، سطح بتن تمیز شده و بسیار زیبا خواهد شد.
ترمیم لبه دار شدن در درزهای افقی و قائم
اگر برای ادامهی کار، قالب به خوبی به بالای قسمت قبلی فشرده نشود، نه تنها احتمال بیرون آمدن دوغاب وجود دارد بلکه ممکن است مقداری سطوح کرمو و ماسه زده و سطوح لبه دار در سطح بتن ایجاد شود. در حالی که بتن در نما نیست، لبه دار شدن نیاز بخ ترمیم ندارد. اما در قسمتهای نمادار لازم است که لبههای بیرون آمده خرد و سپس سطح کار ترمیم شود.
ترمیم لبهها و نبشیها
تعمیر اساسی لبهها و گوشههایی که در اثر ضربههای تصادفی یا سهل انگاری در هنگام برداشتن قالبها، به خصوص در نما، به وجود آمدهاند بسیار مشکل است و به دقت زیادی نیاز دارد. پیشنهاد میشود که گوشهها و لبهها را با خرد شدگی تا ۱۰ میلیمتر رها کنیم. برای تعمیر بهتر است اطراف قسمت مورد نظر آماده و زبر شود و پس از خیس کردن سطح قطعه برای ترمیم آن اقدام شود.
لبههای شکسته شده باید کمی عمیق شوند تا بتن جدید در داخل آن قرار گیرد و با فشار سطح بتن یکنواخت شود. قبلاً باید بتنی انتخاب شود که از نظر رنگ با بتن قبلی مطابقت داشته باشد.
ترمیم محل سوراخهای گیرهی قالب
پر کردن سوراخهای به جا مانده از میل مهارها به گونهای که رنگ آنها با رنگ بتن همانند شوذ تقریباً غیر ممکن است. حتی اگر در ابتدا شبیه سازی رنگ به خوبی انجام شود ملات پر کننده در معرض هوا رنگ متفاوتی پیدا خواهد کرد. به این دلیل توصیه میشود که موقعیت سوراخهای میل مهارها در سطح نمای بتنی از قبل طوری تعیین شود که بتوان وضعیت آنها را با وضعیت فرو رفته (پر کردن تا سطحی عقب تر از سطح بتن) مقایسه کرد. به هنگام پر کردن هم سطح سوراخها باید دقت کرد که از برخورد ملات با بتن اطراف جلوگیری شود.
برای نفوذ بهتر و پایا بودن ترمیم این نکات را باید مراعات کرد.
- تمیز کردن کامل سوراخ با فرو کردن قطعهای پارچه به داخل آن
- خیس کردن داخل سوراخها برای کنترل مکش
- ساخت مقداری از مخلوط با ترکیبی که رنگی شبیه بتن را فراهم کند.
- فرو کردن ملات به داحل سوراخ و سنبه زدن آن به طور کامل، در هر مرحله تنها ۲۵ میلیمتر از سوراخ با ملات پر میشود.
- استفاده از یک قطعه چوب برای پر کردن سوراخهای فرورفته. با کوبیدن چوب به وسیله ی چکش، فرو رفتگیهایی با عمق یکسان به وجود میآید.
ترمیم محل حبابهای سطحی
اگر حبابهای سطحی کوچک نامشخص باشند، پر کردن آنها معمول و ضروری نیست، اما اگر قطر آنها بیش از ۵ میلیمتر باشد و از فاصلهای بین ۲ تا ۴ متر در سطح بتن دیده شوند، انجام اصلاحات ضروری است. حبابهای سطحی باید به گونهای پر شوند که رنگ و بافت بتن به همان صورت باقی بماند. ملات مورد استفاده میتواند شامل یک قسمت سیمان و ۱/۵ قسمت ماسه نرم باشد.
تعمیر و ترمیم قسمتهای کرمو
در قسمتهای کرمو که عمق خرابی آنها از ۱۰ میلیمتر بیشتر است ترمیم به صورت وصله ضرورت دارد. در این مورد قسمتهای کرمو را تا رسیدن به بتن سالم خرد کرده. سپس محیط اطراف قسمت کنده شده را با قلم ضربدر میزنند تا لبههایی تمیز و تقریباً راست گوشه به عمق ۱۰ میلیمتر ایجاد شود. عمق وصله تا حد امکان باید یکنواخت باشد و معمولاً لازم نیست که کندن قسمتهایی کرمو تا پشت میلگردها ادامه یابد. مگر این که کرموشدن آنها تا پشت میلگردهای فولادی گسترش یافته باشد.
برای تعمیرات کم عمق (کمتر از ۵۰ میلیمتر) استفاده از ملات ارجح است. نوع ملات به پرداخت مورد نظر بستگی دارد.
برای تعمیر لکههایی عمیق باید قبل از لکه گیری در بتن قدیمی، میلگردهایی به منظور تقویت لکه گذاشته شود.