ارزیابی کیفی پیمانکاران در آیین نامه اجرایی ارزیابی کیفی مناقصه گران
در ارزیابی کیفی پیمانکاران کارهای طرح و ساخت، باید دانش فنی در زمینه مطالعه و طراحی، تجربه در زمینه تأمین کالا و توان مدیریتی بررسی شود.

معیارهای ارزیابی پیمانکاران
حداقل معیارهای عمومی ارزیابی کیفی مناقصهگران در کارهای پیمانکاری بهشرح زیر است.
- تجربه (سابقه اجرایی)؛
- حُسن سابقه در کارهای قبلی؛
- توان مالی.
در کارهای پیمانکاری که برآورد آنها بیش از بیست برابر نصاب معاملات متوسط باشد، علاوه بر معیارهای مذکور در قسمت بالا، باید حداقل معیارهای زیر نیز لحاظ شود
- توان تجهیزاتی؛
- توان فنی و برنامهریزی.
در کارهای پیمانکاری طرح و ساخت و پیمانکاری بهرهبرداری، علاوه بر معیارهای ذکر شده در دو قسمت بالا، برای ارزیابی کیفی مناقصهگران، باید حداقل معیارهای زیر نیز لحاظ شود.
- دانش فنی در زمینه مطالعه و طراحی؛
- تجربه در زمینه تأمین کالا؛
- توان مدیریتی.
ارزیابی دانش فنی در زمینه مطالعه و طراحی طبق معیارهای ارزیابی کیفی مشاوران تعیین میشود.
گروههای مشارکت پیمانکاری در تمام مناقصات با هر مبلغ، باید کارکنان کلیدی و سازمان اجرایی خود را معرفی کنند. اگر سازمان اجرایی پیمانکار کامل نباشد یا تعهدات طرف های مشارکت با شرایط اجرای کار سازگار نباشد، پیمانکار یاد شده از فهرست کوتاه حذف میشود.
اگر مناقصه گر پیمانکاران فرعی خود را معرفی نماید، امتیازات پیمانکاران فرعی در ارزیابی کیفی پیمانکار اصلی لحاظ میشود.
ارزیابی کیفی پیمانکاران از لحاظ تجربه
ارزیابی تجربه پیمانکار (سابقه اجرایی) بر اساس اطلاعات مربوط به تعداد و نوع کارهای مشابه در پنج سال گذشته تعیین میشود. حداکثر امتیاز در صورتی احراز میشود که چهار کار مشابه با حجم معادل یا بیشتر از موضوع مناقصه توسط پیمانکار اجرا شده باشد و برای مقادیر کمتر، امتیاز تجربه به تناسب کاهش مییابد.
اگر متقاضیان ارزیابی دارای تجربه قابل مقایسه با پروژه پیشنهادی باشند، نباید آنها را تنها به دلیل نداشتن تجربه اجرایی دقیقاً مشابه پروژه مورد مناقصه حذف کرد.
در استعلام ارزیابی مناقصاتی که مبلغ برآوردی آنها بیش از یکصد برابر مبلغ معاملات متوسط باشد، برای امتیازدهی تجربه، میتوان تعداد و حجم کارهای واجد امتیاز را کمتر از موارد مذکور در قسمت بالا تعیین کرد.
ارزیابی کیفی پیمانکاران از لحاظ حُسن سابقه در کارهای قبلی
برای تعیین امتیاز حُسن سابقه در کارهای قبلی، اطلاعات حداکثر پنج سال گذشته که شامل موارد زیر است، اخذ میشود. این اطلاعات از طریق استعلام دریافت میشود.
- نشانی و مقام مطلع در دستگاههای کارفرمایی؛
- موضوع و مبلغ قراردادها؛
- نام و نشانی دستگاه نظارت.
امتیاز ارزیابی کارفرمایان کارهای قبلی نسبت به مواردی نظیر کیفیت کار، کفایت کادر فنی و زمانبندی پروژه تعیین میشود. میانگین امتیاز ارزیابی کارفرمایان کارهای قبلی در پنج سال گذشته، ملاک تعیین امتیاز یاد شده خواهد بود.
امتیازهای مربوط به ارزشیابی دورهای مراجع معتبر، درباره عملکرد پیمانکار نیز میتواند جایگزین کسب اطلاعات ذکر شده در قسمت بالا شود.
ارزیابی کیفی پیمانکاران از لحاظ توان مالی پیمانکاران
ارزیابی توان مالی پیمانکاران بر اساس اطلاعات حداکثر پنج سال گذشته تعیین میشود.
حداکثر امتیاز توان مالی در صورتی احراز میشود که مبلغ برآوردی مناقصه، معادل یا کمتر از یکی از مقادیر زیر باشد.
- پنجاه برابر مالیات متوسط سالانه یا هفتاد برابر بیمه تأمین اجتماعی پرداخت شده (قطعی یا علیالحساب)؛
- سه برابر درآمد ناخالص سالانه، مستند به صورت وضعیتهای قطعی یا موقت؛
- پنج برابر داراییهای ثابت، مستند به اظهارنامه مالیاتی یا گواهی بیمه داراییها یا دفاتر قانونی؛
- تأیید اعتبار از سوی بانک یا مؤسسات مالی و اعتباری معتبر تا سقف مبلغ موضوع مناقصه.
بالاترین عدد کسب شده از بندهای ۱ تا ۳ قسمت بالا، مبنای محاسبات است. در صورتی که بالاترین عدد محاسبه شده از مبلغ برآوردی مناقصه کمتر باشد، امتیار مالی به تناسب کاهش مییابد. در صورت ضرورت، نسبتهای فوق با توجه به شرایط اقتصادی و اجرایی بهنگام میشود. این تغییرات با پیشنهاد سازمان و تصویب هیئتوزیران انجام میشود.
ارزیابی کیفی پیمانکاران از لحاظ توان تجهیزاتی
نحوه تعیین امتیاز توان تجهیزاتی پیمانکاران با توجه به ماهیت کار و ماشینآلات و تجهیزات مورد نیاز در استعلام ارزیابی تعیین میشود. در صورتی که امکان تأمین حداقل ماشینآلات و تجهیزات مورد نیاز پروژه احراز شود، حداکثر امتیاز توان تجهیزاتی به پیمانکار تعلق میگیرد.
در صورت نیاز پروژه به ماشینآلات خاص، کارفرما میتواند از پیمانکار نحوه تأمین ماشینآلات یاد شده را درخواست کند. در این قبیل موارد، پیمانکار میتواند بهجای اسناد مالکیت، موافقتنامه اجاره ماشینآلات را همراه با اسناد معتبر برای کارفرما ارائه کند.
ارزیابی کیفی پیمانکاران از لحاظ توان فنی و برنامهریزی
ارزیابی توان فنی و برنامهریزی پیمانکاران بر اساس حداقل معیارهای زیر انجام میشود.
- کفایت کارکنان کلیدی؛
- توان برنامهریزی و کنترل پروژه.
اگر در گزارش شناخت، چارت سازمانی خاصی برای اجرای پروژه پیشنهاد شده باشد و مناقصه گر برای این چارت، کارکنان کلیدی صلاحیتدار معرفی نماید، امتیاز بند ۱ قسمت بالا به متقاضی تعلق میگیرد. در صورت معرفی قسمتی از چارت، امتیاز این قسمت به نسبت تکمیل، محاسبه میشود.
حداکثر امتیار مربوط به برنامهریزی و کنترل پروژه در صورتی احراز میشود که در سوابق پنجساله گذشته پیمانکار، حداقل دو پروژه بدون تأخیر غیرمجاز (تا تحویل موقت) وجود داشته باشد.
گواهینامه صلاحیت پیمانکاری
در مناقصات پیمانکاری داخلی، مناقصهگران باید گواهینامه صلاحیت معتبر داشته باشند.
در مناقصات پیمانکاری بینالمللی، مناقصهگزار برای مناقصهگران داخلی گواهینامه صلاحیت معتبر و برای مناقصهگران خارجی همکار پیمانکار داخلی، بنابه تعریف و نیاز پروژه، موارد زیر را باید درخواست کند.
- گواهیهای صادر شده توسط اتاق بازرگانی کشور متبوع
- مستندهای ثبتی
- اسناد بیمه و عملکرد مالی
- مجوزهای قانونی خاص
- سوابق کار از کارفرمایان قبلی
مناقصهگران خارجی برای ارزیابی کیفی پیمانکاران ، باید حداقل دو سال سابقه کار، یا یک کار مشابه و مرتبط با موضوع مناقصه را انجام داده باشند.
ظرفیت کاری پیمانکاران
ظرفیـت پیمـانکاران بـر اساس آییـننامه طبقـهبنـدی و تشخیـص صلاحیت پیمانکاران تعیین و بهنگام میشود. این اطلاعات در پایگاه ملی اطلاعرسانی مناقصات نیز منتشر میشود.
مناقصهگزار موظف است ظرفیت کاری پیمانکاران را طبق استعلام ارزیابی با استفاده از گزارشهای خوداظهاری و اطلاعات منتشر شده در پایگاه ملی اطلاعرسانی مناقصات بر اساس معیارهای زیر ارزیابی کند:
- پایه و رشته پیمانکاری؛
- توان مالی، تجهیزاتی و تدارکاتی؛
- تعداد کارهای در دست انجام.
ارجاع کارهای بیشتر از ظرفیت کاری پیمانکاران با شرایط زیر مجاز است.
- ارجاع کار تا بیست و پنج درصد بالاتر از ظرفیت کاری پیمانکار، منوط به تأیید کمیته فنی ـ بازرگانی است.
- در صورتی که تعداد پیمانکاران دارای ظرفیت در رشته و پایه موردنظر در فهرست کوتاه، کمتر از تعداد مذکور در بخش های فوق الذکر باشد، مناقصهگزار میتواند فهرست کوتاه را با استفاده از سایر پیمانکارانی که ظرفیت کاری آنها تکمیل باشد یا پیمانکاران پایه بعدی از طریق ارزیابی کیفی تکمیل کند.