تیرهای بتنی
تیر یکی از اعضای اصلی در مجموعهٔ المانهای مورد استفاده در سازههای ساختمانی است. در واقع وظیفه اصلی تیرها تحمل تنشهای حاصل از نیروی برشی و لنگر خمشی ناشی از بارهای وارد بر آن و وزن خود تیر است. در طراحی سازهها، معمولاً تیرها بر اساس لنگر خمشی موجود طراحی گشته و ضابطه برش در آنها کنترل میشود. خصوصیتهای اصلی تیرها عبارتند از نیمرخ (پروفیل)، طول و مادهٔ سازنده.
تیر، معمولاً در معماری و مهندسی سازه، به عنوان عضوی بلند، مستقیم و منشوری تعریف میشود که برای نگهداری بارهای مختلف وارده در طول عضو طراحی میشود. با این حال در سازههای کوچکتر مانند کامیونها و بدنه اتومبیلها نیز تیرها کاربرد دارند و با راهکارهایی مشابه محاسبه میشوند.
البته در کار اجرایی عنوان تیر غالباً فقط به اعضای افقی اطلاق گردیده و به اعضای عمودی ستون گویند. معمولترین تیرها از نظر مصالح ساختمانی شامل تیر فولادی، تیر بتنی و تیر چوبی است. تیرهاى بتنی را از نظر نوع اتصال به تكیه گاه به چهار دسته تقسیم مىكنند.
تیر ساده
به تیرهائى با مقطع مربع یا مستطیل كه بر روى دو تكیه گاه ساده (ستون یا دیوار) تكیه دارند،تیر ساده مىگویند.
تیر ممتد
از این نوع تیرها براى پوشش چند دهانه متوالى استفاده مىشود.
تیر كنسولی یا طرهای
تیری كه براى تحمل بار قسمتهاى جلو آمده سقف (نسبت به محور ستونها) به كارمىرود، را تیر كنسولى یا طرهاى مىگویند.
تیر پوششى یا فرعى
تیرهایى هستند كه بار خود را به تیرهاى اصلى منتقل مىسازند.
مزایا و معایب تیرهای بتنی گرد نسبت به چهار گوش
در سالهای اخیر استفاده از تیر گرد منسوخ شده است که مهمترین دلیل آن سختی صعود از تیر برای سیمبانان ذکر شده است. اما به نظر میرسد با توجه به حادثهای برقگرفتگی افراد عادی این امر مزیت باشد.
تیر گرد به دلیل شکل آیرودینامیکی که دارد در برابر طوفان عکس العمل خوبی از خودش نشان میدهد، در ضمن مصالح ساخت آن چون ریزتر و یکپارچه استت و نحوه متفاوت ساخت تیر باعث میشود کمتر دچار شکستگی شده و کیفیت بالاتری خواهد داشت.
صعود از تیر گرد، انرژی بیشتری از سیمبان میگیرد، تعداد بولت یا همون میله زیر پایی بیشتری هم برای صعود لازم دارد.
مزایای تیرهای بتنی
- سبک بودن، حمل آسان، نصب راحت، مقرون به صرفه بودن نسبت به پایههای h شکل
- توانایی تحمل کوران و بادهای شدید به علت آئرودینامیک بودن پایهها
- عدم تخریب سطوح خارجی و ترک پایه به دلیل فشردگی شدید بر روی دستگاههای سانتیریفیوژ
- دارا بودن قابلیت تولید در رنگهای متفاوت و رنگ آمیزی رویه (جهت همخوانی با محیط)
- داشتن عمر طولانی (بیش از ۳ برابر پایههای h شکل)
- عدم امکان بالارفتن پایه به دلیل نداشتن پلکان جهت بالا بردن سطح امنیت شبکه
- استقامت در برابر ضربههای شدید به دلیل تحمل فشار ایستایی بالا
- داشتن زیبایی خاص و همگن در بافت مبلمان شهری
- مقرون به صرفه بودن و داشتن توجیه اقتصادی به دلیل استفاده حدوداً یک سوم مواد اولیه در مقایسه با پایههای h شکل
- قابلیت انتقال شبکه در چهارراه و سه راهها بدلیل نداشتن گوشه و سطوح نرومادگی
- قابلیت نصب انواع دوربینهای مدار بسته، فیلم برداری، تابلو فرمان و …
- به حداقل رساندن خطر برق گرفتگی و عدم سرقت از شلکه به دلیل عبود کابلهای برق و فرمان از درون این پایهها
- قابلیت جابه جایی پایه بدون کوچکترین صدمه به پایه
- عدم سقوط پایه توسط رانش زمین به دلیل داشتن سطح مقطع مناسب
- مقاوم در برابر یخ زدگی به دلیل عدم وجود ترکهای مویی در سطج خارجی پایه
- تیر چهار گوش یا h فقط در قسمت نری تیر میتواند حداكثری نیریی كه روی تیر قید شده رو در فاصله یک متری تیر تحمل كند
- به فرض مثال تیر ١٢/٤٠٠ h در قسمت نری تیر و فاصله یک تا دو متری میتواند، فشار ٤٠٠ نیوتن رو تحمل كند. میتوان تیر آهن را مثال زد كه از قسمتت نری خم نمیشود ولی مادگی خمیده و قوس بر میدارد.
- اما تیر گرد یا پیش تنیده از هر طرف به ان فشار وارد شود بصورت یكسان میتواند تحمل كند و قسمت نری و مادگی ندارد.
- عمده خرابی پایههای بتنی از كف تا ٥٠٠ سانتی متر بالاتر است كه با تورسیل زدن و گاببین بندی (قالب بندی) میتوان رفع مشكل نمود.
