پىهای مركب
پیهای مركب به پیهایی اطلاق میشود كه بیش از یك ستون بر آنها تكیه میكند. این پیها خود انواع مختلفی دارند كه پی دو ستون، ساده ترین نوع آنها است. این نوع پی كه مشترك بین دو ستون است، در دو مورد استفاده میشود.
- هنگامی كه دو ستون به اندازهای به هم نزدیك باشند كه پیهای آنها عملاً در یكدیگر تداخل كنند و یا اجراى آنها به طور جداگانه امكان پذیر نباشد؛ به صورت مركب اجرا مىشود.
- هنگامی كه یك ستون روی خط حریم زمین قرار گیرد، در لبه خارجی پی واقع مىشود كه در این حالت از نظر ایستایی و اصول مهندسی مناسب نیست. براى رسیدن به یك پایدارى مناسب، یك پی مشترك برای این ستون و ستون داخلی مجاور آن ساخته میشود تا بدین ترتیب پایداری پی افزایش یابد (این روش زمانى كاربرد دارد كه دو پى مجاور نزدیك به هم باشند).
انواع پیهای مرکب
نوع دیگر پیهای مركب، پیهای سرتاسری یا نواری است. كه ستونهای یك ردیف را نگه میدارند. معمولاً وقتی كه ظرفیت باربری خاک كم است به طوری كه سطح قابل توجهی برای پی ستونها لازم باشد، به جای استفاده از پیهای منفرد از پیهای نواری استفاده میشود. در این حالت، معمولاً پیهای نوارى در هر دو جهت ساختمان قرار داده میشوند و مجموعه نوارهای سراسری متقاطع، پی مشبك یا پی شبكهای را به وجودد میآورد.
نوع دیگر پیهای مركب، پیهای گسترده یا صفحهاى است. در مواردی كه مقاومت خاك بسیار كم است به طوری كه در صورت استفاده از پیهای منفرد عملاً سطح پی قسمت عمدهى سطح زیر بنا را میپوشاند، به جای استفاده از پیهای منفرد یا حتی پیهای نواری از پی گسترده استفاده میشود. در این حالت، پی تشكیل میشود از یك صفحه ضخیم بتن آرمه كه تمام سطح زیربنا را پوشانده و تمام ستونها روی آن قرار داده میشوند.
مزیت اساسی پیهای نواری و گسترده نسبت به پیهای منفرد این است كه سختی و یكپارچگی این پیها كمك بزرگی به كاهش نشستهای نامساوی ستونها میكند. از این رو در مواردی كه سازه نسبت به نشستهای نامساوی بسیار حساس است استفاده از این نوع پیها ارجحیت دارد.
نوع دیگر پیهای مركب، پی باسكولی است. به مجموعهاى از دو شالوده منفرد اطلاق میشود كه با یك رابط قوی بتنی به یكدیگر مرتبط شدهاند. این رابط كه بخش باریكی از پیها را به دیگری منتقل میكند، متكی بر خاك ساخته نمیشود. دلیل اصلی استفاده از پی باسكولی به جای انواع متداول پی مركب، فاصله نسبتاً زیاد دو ستون مجاور هم است (كه یكى از آنها در كنار حریم زمین قرار مىگیرد). ه طوری كه استفاده از پی مشترك با پلان مستطیلی مقرون به صرفه نیست.