طراحی لرزهای سازههای غیرساختمانی
سازههای غیرساختمانی به سازههایی اطلاق میشود كه كاربری آنها مشابه ساختمان‌های متعارف نیست، مانند سازههای صنعتی، دكل‌های انتقال نیرو. سازههای غیرساختمانی به لحاظ باربری جانبی به دو گروه تقسیم می‌شوند.
- سازههای غیرساختمانی مشابه ساختمانها به سازههایی اطلاق می‌شوند كه سیستم باربر آنها مشابه یكی از سیستم‌های سازههای ساختمانی است.
- سازههای غیرساختمانی غیرمشابه ساختمانها به سازههایی اطلاق می‌شوند كه سیستم باربر آنها مطابق بند الف نباشد. این سازهها ممكن است متكی به زمین یا سازههای دیگر باشند.
ضوابط تحلیل و طراحی سازههای غیرساختمانی
در سازههایی كه زمان تناوب اصلی آنها از ۰/۵ ثانیه بیشتر است، استفاده از یكی از روش‌های تحلیل دینامیكی الزامی است. در سایر سازهها می‌توان از روش‌های دیگر تحلیل استفاده نمود.
زمان تناوب نوسان اصلی سازه T
در این سازهها زمان تناوب نوسان اصلی سازه باید با استفاده از روش تحلیل مناسبی محاسبه شود.
وزن مؤثر لرزهای W
وزن مؤثر لرزهای در این نوع ساختمانها شامل وزن‌های زیرند.
- بارهای مرده ناشی از وزن اجزای سازه و تجهیزات صنعتی
- حداقل ۴۰ درصد بار زنده كف‌ها
- وزن محتویات در زمان بهره برداری
در مواردی كه در شرایط استثنایی محتویات تجهیزات صنعتی بنا به دلا‌یل خاصی افزایش پیدا می‌كند، وزن اضافی نباید در محاسبه W اثر داده شود.
نیروی جانبی در سازههای صلب
سازههای صلب به سازههایی اطلاق میشود كه زمان تناوب نوسان اصلی آنها كمتر از ۰/۰۶ ثانیه باشد.
تغییر مكان‌های جانبی
در این سازهها رعایت تغییر مكان جانبی نسبی ضرورتی ندارد، اما باید اطمینان حاصل شود كه این تغییر مكان‌ها اثری بر پایداری كل سازه یا اثری نامطلوب بر روی اجزای غیرسازه‌ای متصل به آنها نمی‌گذارد.
اثر P‐Δ
درمواردی كه اثر ناشی از P‐Δ بیشتر از ۱۰ درصد تلاش‌های موجود در اعضای سازه است، باید آنها را در محاسبات منظور نمود و چنانچه این اثر از ۳۳ درصد فراتر رود، احتمال ناپایداری در سازه زیاد است و باید سختی جانبی آن افزایش داده شود.
نیروی جانبی در موارد خاص
در مواردی كه مدارك مرجع یك سازه خاص مبانی ویژه‌ای برای محاسبه نیروی جانبی زلزله توصیه می‌كند، می‌توان آنها را به كار برد، مشروط بر اینكه الزامات زیر رعایت شوند.
- پارامترهای مربوط به حركت زمین كمتر از مقادیر عنوان شده نباشد.
- نیروی جانبی عنوان شده كمتر از ۸۰ درصد مقدار نیروی جانبی این آیین نامه، بدون در نظر گرفتن اندركنش خاك و سازه، و كمتر از ۷۰ درصد مقدار نیروی جانبی، با درنظر گرفتن اندركنش خاك و سازه نباشد.
در مواردی كه وزن این سازهها كمتر از ۲۵ درصد وزن كل سازه (وزن سازه غیر ساختمانی به اضافه وزن سازه نگهدارنده آن) باشد، سازههای غیرساختمانی در گروه اجزای غیرسازه‌ای جای می‌گیرند.
در مواردی كه وزن این سازهها بیشتر از ۲۵ درصد وزن كل سازه (وزن سازه غیرساختمانی به اضافه وزن سازه نگهدارنده آن) باشد، كل سازه باید همزمان مدل شده و تحلیل شود.
در مواردی كه سازه غیر ساختمانی صلب نباشد، كل سازه، سازههای غیرساختمانی به همراه سازه نگهدارنده آن، باید هم زمان مدل شده و تحلیل شود. ضریب رفتار این سازه باید كمترین دو مقدار R برای سازه نگهدارنده و سازه غیرساختمانی اختیار شود. سازه غیرساختمانی و اتصالات آن برای نیروهای حاصل از تحلیل كل سازه طراحی میشود.
