بنایی با سنگ
سنگهای مصرفی در کارهای بنایی با سنگ باید تمیز ، محکم، بدون رگه، و عاری از مواد آلی و آلودگی‌های دیگر بوده و در مقابل یخبندان مقاوم باشند. سنگ‌هايی كه در كارهای بنایی، حفاظتی و استحكامی مصرف می‌شوند به يكی از صورت‌های طبيعی مانند قلوه سنگ، كارشده مانند بادبر و خردشده مانند شن و ماسه هستند.
ملات بنایی
- ملات مصرفی در بنایی با سنگ باید ملات سیمانی از نوع مشخص شده باشد.
- ملات را نباید بیش از اندازه جلوتر از محل کار پخش نمود تا ملات قبل از قرار دادن آجر سفت نشود.
- ملات باید تمامی فضاهای خالی بین سنگ‌ها را پر نماید.
- ملات سخت شده که از روی درابست، کف یا از محل‌های دیگر برداشته شده باشد نباید مورد استفاده قرار گیرد.
بنایی با سنگهای تراشیده
سنگ چینی چه به صورت منظم در رگه‌های یکنواخت و چه به صورت پراکنده، باید با سنگ‌هایی ساخته شود که هر یک، بتن‌های به ابعاد دقیق مورد نظر در نقشه‌ها یا مشخصات تراشیده و آماده شده باشند و با در نظر گرفتن جزییات، در بستری از ملات نصب شوند. هر سنگ باید قبل از نصب کاملاً تمیز شده در آب خیسانده و اشباع شود.
ترتیب قرار دادن سنگ‌ها
- ترتیب و جزییات کارگذاری سنگ‌ها و طریقه قفل و بست کردن آن باید مطابق نقشه‌ها یا دستورات مهندس ناظر باشد.
- سنگ‌ها (غیر از سنگ نما) باید طوری کارگذاری شوند که بند عمودی رگهای متوالی در یک امتداد قرار نگیرند.
سنگ چینی
- سنگ چینی باید کاملاً منطبق بر ترازها و ابعاد نشان داده شده انجام شود به طوری که کارگذاری، قفل، بست و ضخامت لایه ملات در بندهای افقی و قائم به شکل خواسته شده باشد.
- سنگ باید در محل خواسته شده طبق نقشه قرار داده شده و به خوبی در داخل ملات زیرین جایگزاری شود.
- سنگ نباید بر روی دیوار پرتاب یا کشیده شود. بلکه باید با دقت در محل مربوطه نصب شود به طریقی که سنگهای کارگزاری شده جا به جا نشوند.
- سنگ چینی باید به طور یکنواخت انجام شود به طوری که در هر زمان هیچ قسمت از یک دیوار بیش از یک متر قسمت‌های دیگر آن بالاتر نباشد.
- در سنگ چینی باید دقت شود که سطح نمای سنگ به ملات آغشته نشود.
مشخصات بند در سنگ چینی
- ضخامت بندها باید کاملاً مساوی بوده و هیچگاه از ۱۰ میلیمتر کمتر و از ۲۵ میلیمتر بیشتر نباشد.
- به جز در مواردی که بندکشی باید جداگانه صورت گیرد تمامی بندهای نما باید قبل از سخت شدن ملات با استفاده از وسایل مناسب بندکشی شود.
- بندهایی که بعداً بندکشی می‌شود باید قبل از سخت شدن ملات به عمق لازم از ملات خالی شوند.
قفل و بست در کارهای بنایی با سنگ
در مواقع لازم باید میله مهار یا سایر وسیله مهار قابل قبول به اندازه‌های مشخص شده در نقشه‌ها در داخل سنگ چینی کارگزاری شده و در محل تثبیت شود. سوراخ‌های لازم برای قرار دادن مهارها باید قبل از نصب سنگ در آن تعبیه شده و سنگ زیرین باید فقط پس از کارگزاری سوراخ شده فوقانی سوراخ شود تا اطمینان حاصل شود که سوراخ‌ها در یک امتداد قرار خواهند گرفت.
در مواقعی که سنگ چینی در مجاورت ستون بتنی یا فلزی قرار می‌گیرد مهارهای فلزی از نوع و به شکل خواسته شده باید در داخل ستون مهار یا به آن جوش شود.
بنایی با سنگ لاشه
لاشه چینی چه به صورت منظم در رگهای یکنواخت و چه به صورت پراکنده، باید با استفاده از سنگ‌هایی که تا حدود ممکن دارای سطوح چهارگوش است و گوشه‌های تیز و نامناسب آن تراشیده شده، انجام شود. در این نوع بنایی، از ملات به عنوان لایه چسبنده استفاده می‌شود.
هر سنگ باید قبل از نصب کاملاً تمیز شده و در آب خیسانده شود.
ترتیب قرار دادن سنگ‌ها
سنگ‌ها باید به طریقی قرار گیرند که هیچ یک از بندهای عمودی دو رج پیاپی، روی هم قرار نگیرند.
لاشه چینی
- لاشه چینی باید تا حد امکان در رگهای منظم و افقی صورت گیرد و ضخامت بندها باید حتی الاامکان مساوی باشد.
- سنگهای رگهای زیرین باید درشت بوده و خصوصاً انتخاب شده باشند.
- سنگ باید در محل خواسته شده طبق نقشه قرار داده شده و به خوبی در داخل ملات زیرین جایگزاری شود.
بنایی با سنگ به صورت خشکه چین
خشکه چشن چه به صورت منظم در رگهای یکنواخت و چه به صورت پراکنده، باید با استفاده از سنگ‌هایی که تا حدود ممکن دارای سطوح چهارگوش است و گوشه‌های تیز و نامناسب آن تراشیده شده، استفاده شود.
خشکه چینی
- خشکه چینی باید تا حدود امکان در رگهای منظم و افقی صورت گیرد و ضخامت بندها باید حتی الامکان مساوی باشد.
- سنگهای رگهای زیرین باید درشت و خصوصاً انتخاب شده باشند.
- سطوح اتکا هر رگ باید موازی سطوح طبیعی سنگ‌ها باشد.
- هر سنگ باید در حداقل سه نقطه بر روی سطح زیرین اتکا داشته باشد.
مشخصات بند در خشکه چینی
- ضخامت متوسط بندها در سنگ چینی نباید بیش از ۳۰ میلیمتر و در سطح نما نباید بیش از ۲۵ میلیمتر باشد.
- در مواقعی که چنین خواسته شده باشد درزهای باز سطوح عقبی دیوار یا سایر قسمت‌های سنگی باید با پاشیدن ملات پر شود تا از نفوذ آب در درزها جلوگیری شود.
