نشریه شماره ۶۱

رواج قاب‌های شیبدار فلزی بی گمان بدون دلیل نیست. ظاهر زیبا، استفاده بیشتر از فضای زیر پوشش، امکان ساخت کارخانه‌ای و سرعت در ساخت و نصب، از مزایای غیر قابل انکار اینگونه پوشش‌ها است ولی طرح و محاسبه و ساخت آنها به سادگی سیستم خرپا سازی نیست. در مقایسه با پوشش‌های ساده خرپایی که نیاز به آنالیز و محاسبه مفصل‌تری دارد و محاسبه کننده باید آشنایی کامل به روش‌های آنالیز و محاسبه خاص داشته و در عین حال تخصص کافی در تهیه جزئیات مهاربندی و حصول اطمینان در پایداری دستگاه‌ها داشته باشد. و از طرفی با توجه به نتایج تاسف آوری که خصوصاً پس از هر برف سنگین در تعدادی از قاب‌های فلزی شیبدار در ایران حاصل شده، اگر این نوع ساختمان‌ها با بینش صحیح طرح و محاسبه و اجرا شوند بدون شک دارای مزایایی هستند، بنابراین ضرورت تدوین نشریه شماره ۶۱ راهنما و دستورالعملی احساس شد که با همکاری دفتر تحقیقات و معیارهای فنی نسبت به تدوین نشریه شماره ۶۱ اقدام نمودند.

استفاده از قاب‌های شیبدار فلزی در پوشش دهانه‌های بزرگ در سال‌های اخیر به سرعت رواج یافته است و در بسیاری از ساختمان‌های صنعتی ترجیح داده می‌شود که به جای سیستم خرپا از این پوشش استفاده شود ولی متاسفانه استفاده از این نوع ساختمان‌ها در کشور ما چندان رضایت بخش نبوده است و در سال‌های اخیر خرابی‌های چندی در این نوع ساختمان‌ها مشاهده شده که تعدا و تنوع آنها غیر قابل قبول است.

دامنه کاربرد نشریه شماره ۶۱

در نشریه شماره ۶۱ خطوط اصلی طرح و محاسبه قاب‌های شیبدار و قاب های قوسی فلزی معین شده و فرض می‌شود که خواننده و استفاده کننده از آن با معلومات اولیه طرح و محاسبه ساختمان‌های فلزی آشنایی دارد.

قاب‌های شیبدار ساختمان‌های صنعتی

قاب‌های فلزی شیبدار پوشش دهانه‌های بزرگ در ساختمان‌های صعنتی مانند کارخانه‌ها، انبارها، آشیانه‌های هواپیما، سالن‌های ورزش و غیره به تعداد زیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع پوشش دارای مزایای چندی نسبت به انواع خرپا سازی که مهمترین آنها شامل موارد زیر است.
صرفه جویی در مصالح و در مدت ساخت و نصب، نمای زیباتر و استفاده بیشتر از فضای زیر پوشش
بنابراین قاب‌های شیبدار در مهندسی مدرن اهمیت به خصوصی کسب کرده است و به تدریج جای ساختمان‌های سیستم خرپایی را گرفته است. همچنین اتصال جوش در این گونه قاب‌ها، به مقدارزیادی به ظرافت و زیبایی ظاهر آنها کمک می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود در ساخت قاب‌ها یشیبدار از اتصال جوش استفاده شود.

آنالیز و طرح و محاسبه الاستیک

روش طرح و محاسبه الاستیک بر مبنای توزیع الاستیک لنگرهای خمشی در طول قاب و تنش‌های مجاز محاسباتی به عمل می‌آید. توزیع الاستیک لنگرهای خمشی با فرض اصل تناسب تنش- تغییر شکل (قانون هوک) انجام می‌گیرد و تنش‌های مجاز از تقسیم تنش‌های حدی بر ضریب اطمینان به دست می‌آید. جزییات بیشتر در این زمینه در این نشریه به طور مفصلی توضیح داده شده است.