نشریه شماره ۱۰۰
به کار گیری شیوههای نیمه صنعتی، یکی از راههای منطقی برای پاسخگویی به نیازهای ساختمانی کشور است. و از این رو دفتر تحقیقات و معیارهای فنی در قالب بخشی از فعالیتهای خود به تهیه نشریه شماره ۱۰۰ میپردازد. انتشار بعضی از نشریههای پیشین این دفتر مانند نشریههای شماره ۸۲ و ۹۴ در همین راستا بوده است.
نشریه شماره ۱۰۰ به دلیل نیازهای بخش ساختمان برای بازسازی و نوسازی کشور جهت گیری برای ساخت اصولی این گونه دیوارها و بالاخره تکمیل آگاهیهای لازم برای یک روش کامل ساختمان سازی نیمه صنعتی (دیوار و سقف بتنی سبک) تهیه شده است.
در این نشریه مطالب مختلفی از منابع گوناگون داخلی و خارجی استخراج، مقایسه و بررسی شده است.
روشهای مختلف تولید صنعتی و نیمه صنعتی قطعات ساختمانی برای جوابگوی به نیازهای موجود در بخش ساختمان پیشنهاد میشود و در مواردی نیز به اجرا در می آید. اغلب این نوع آوریها به علت ناهماهنگی با تکنولوژی محلی، مسائل اقتصادی-اجتماعی و فرهنگ خاص کشور با شکست مواجه میشوند .
یک از شیوههای نیمه صنعتی استفاده از بلوکهای بتنی در ساختمان سازی است. این روش از نظر تهیه مصالح اولیه، تکنولوژی تولید و کاربرد آن کاملاً متکی به منابع و امکانات کشور است. داشتنن ضوابط و مقررات مربوط به تولید و کاربرد بلوکهای بتنی خواهدد توانست نقش عمدهای در مقابله با مشکل مسکن ایفا کند. ساختمانهای بلوک بتنی در مقایسه با سایر ساختمانهای بنایی از امتیازات زیر برخوردار است.
- کوتاه بودن زمان عملیات ساختمانی
- ایجاد عایق حرارتی مناسب
- ایجاد عایق صوتی بسیار خوب
- داشتن مقاومت بسیار خوب در مقابل حریق
- داشتن سطح تمام شده مناسب و راحت برای نازک کاری و نماسازی بنا
- یکپارچگی و سبکی نسبی وزن ساختمان
- امکان تامین مقاموت خوب در برابر زلزله
- اقتصادی بودن از نظر کاربرد مصالح و نیروی کار
خصوصیات و مشخصات بلوکهای بتنی
اجزای اصلی تشکیل دهنده بلوکهای بتنی عبارتند از :ماده چسباننده یا سیمان، مصالح سنگی و آب. در صورت نیاز از مواد افزودنی مانند کفسازها و تولید کنندههای گاز برای تولید بلوک متخلخل یا اسفنجی استفاده میشود.
سیمان مورد مصرف در بلوکهای بتنی اغلب از نوع سیمانهای پرتلند معمولی یا در مواردی پرتلند زودگیر است. در شرایط خاص از سیمانهای مانند سیمان روبارهای، سیمان آلومینیومی، سیمان پرتلند ضد سولفات نیز استفاده میشود.
مصالح سنگی علاوه بر مرغوبیت و شرایطی که در هر مورد به طور جداگانه ذکر شود، باید به نسبتهای معین و مشخص مخلوط شود تا هکگنی و استقامت بتن در حد لازم و مطلوب تامین شود. عدم رعایت نسبتهای صحیح مصالح سنگی در مخلوط باعث ایجاد خلل و فرج و سطوح کرمو و تضعیف مقاومت بتن میشود، یا مصرف سیمان را زیاد میکند.
آب مصرفی برای شستن مصالح، تهیه مخلوط بتن و عمل آوردن بلوک بتنی باید از نظر مواد مضر محلول کاملاً کنترل شود. عاری از هرگونه مواد زیان آور مانند املاح شیمیایی، مواد آلی، روغنها، اسیدها و موادی باشد که باعث تغییر رنگ یا لکه دار شدن بتن میشود. اهمیت کیفیت آب برای تهیه مخلوط بتن در حد آب آشامیدنی است و باید شدیداً از مصرف آبهای مشکوک که آزمایشهای لازم در مورد آنها انجام شده است، پرهیز شود.
عمل آوردن و محافظت بتن بلوک
بلوک بتنی تا زمانی که به اندازه کافی سخت نشده است، باید در برابر اثرات نامطلوب محیطی محافظت شود. عمدهترین این اثرات عبارتند از :
- خشک شدن زود رس در اثر تابش آفتاب و وزش باد
- شسته شدن به وسیله باران و آبپاشی نادرست
- کاهش سریع درجه حرارت بتن در روزهای اول(شوک حرارتی)
- سرمای زیاد یا یخزدگی
ویژگیهای انواع بلوکهای بتنی
نوع اول:بلوک بتنی از بتن سنگین و کاملاً متراکم است و از آن به عنوان بلوک باربر حتی در زیر عایقکاری به صورت پی و کرسی چینی استفاده میشود.
نوع دوم: بلوک از بتن نیمه سبک است که وزن یک متر ککعب آن بین ۷۰۰-۱۴۰۰ کیلوگرم است و به عنوان بلوک باربر و غیر بارابر در نمای ساختمان از ان استفاده میشود. این نوع بلوک دارای ن=تاب فشاری متوسط بیشتر از ۷۰ سانتی متر مربع است.
نوع سوم: بلوک بتنی سبک است که وزن یک مترمکعب آن کمتر از ۷۰۰ کیلوگرم است و به عنوان بلوک غیر باربر یا پرکننده مانند دیوارهای تقسیم یا داخل قابهای نگهدارنده از آن استفاده میشود.
پایایی بلوک بتنی
بلوک بتنی به علت داشتن بتن، خواه ناخواه از دوام بسیار خوبی است. در شرایط عادی از نظر آب و هوا . در صورتی که عایقکاری رطوبتی تامین شده، و پوششها، هوابندها و درپوشها نیز درست و به جا اجرا شده باشد.هیچ گونه مسدلهای از نظر کاربرد بلوک بتنی و استفاده از عمر طولانی ان نخواهیم داشت. اما در آب و هوای آلوده یا در شرایط آب و هوایی بسیار متغیر و ناپایدار، حفاظت بلوکها باید متناسب با شرایط محیطی تامین شود.
انقباض و انبساط دیوارهای بلوک بتنی
تغییرات حجمی دیوارهای بتنی از تغییر میزان رطوبت بتن حاصل میشود. این تغییرات باعث ترکهایی روی نمای دیوار میشود. ترکهای ایجاد شده به جز در موارد خاص که ایستایی دیوار را تهدید میکند، در اغلب موارد آسیبهای سطحی به دیوار میزند که صرفاً محدود به نماسازی دیوار میشود. لازم است در طراحی و اجرای دیوار در مرحله اول تغییرات حجمی بلوک بتنی به حداقل رسانده شود. در مرحله بعد، به نحو مناسبی مقاومت لازم در مقابل نیروهای وارده تامین شده و در صورت لزوم ترک ها به محلهای مورد نظر هدایت شود.
مقاومت بلوک بتنی و دیوار
برای یافتن رابطه بین مقاومت بلوک بتنی و مقاومت دیوار، تحقیقات و آزمایشهای زیادی در کشورهای صنعتی غرب انجام شده است. در دیوارهای بلوک بتنی که به شکل ساده چیده شده باید از وارد آوردن نیروهای کششی ناشی از خمش پرهیز کرد. این نیروها که عمدتاً از بارگذاری برون محوری به وجود میآیند. به مقدار زیادی در کاهش ایستایی دیوار موثر هستند. ضریب لاغری نیز در این حالت در مقایسه با بارگذاری محوری به میزان زیادی بالاست. دیوارهایی که بارگذاری خارج از محور دارند، بادی متناسب با میزان و نحوه بارگذاری تقویت شوند. کلافبندی افقی در ساختمان از روشهای تقویت دیوار است که میتواند از یک کلاف به ازای هر دو یا سه ردیف بلوک چینی تا حداکثر یک طبقه ارتفاع، بسته به نیاز در نظر گرفته شود
فهرست مطالب نشریه شماره ۱۰۰
نشریه شماره ۱۰۰ در قالب ۳ فصل و ۶۶ صفحه منتشر شده است.
خصوصیات و مشخصات بلوک های بتنی
- مصالح اولیه بلوک
- روشهای تهیه
- حمل و نقل و انبار کردن
- ویژگیهای انواع بلوکهای بتنی
- مشخصات فنی بلوکهای بتنی
طراحی و ساختمان دیوارهای بلوک بتنی
- سیستم مدولار
- ملاتها
- انقباض و انبساط دیوارهای بلوک بتنی
- بندها و ترکها
- مشخصات و اصول بنایی در بلوک چینی
مشخصات و جزئیات اجرایی
- مشخصات سازهای
- کاربردهای خاص دیوارهای بلوک بتنی
- نازک کاری و نماسازی
جستجوی نشریهها و معیارهای فنی