دیوارهای پوششی بدون سازه
دیوارهای پوششی بدون سازه کناف ساختارهای سریع و کار آمدی جهت بازسازی دیوارهای بنایی قدیمی، پوشش دیوارهای بنایی جدید (نازک کاری) و بهسازی حرارتی و صوتی ساختمان هستند. در این ساختار از یک لایه پنل گچی یا پنل مرکب (پنل گچی پوشش شده با لایه عایق) استفاده می‌شود. صفحات مذکور، بدون زیر سازی فلزی و به وسیله چسب خمیری مخصوصی به نام پرلیفکس یا به وسیله بتونه درزگیر کناف مستقیماً به دیوار زمینه متصل می‌شوند. درزهای میان این صفحات به وسیله نوار و بتونه مخصوص درزگیری شده و بدین ترتیب سطحی یکپارچه حاصل می‌شود. سطح به دست آمده قابلیت اجرای رنگ، کاغذ دیوار و پوشش‌های دیگر را خواهد داشت.
این روش در شرایط زیر قابل استفاده است.
- دیوار زمینه شاقول، صاف، مستحکم، قاقد رطوبت و عاری از هر گونه آلودگی باشد.
- فاصله میان لایه پوششی و دیوار زمینه محدود باشد.
- ارتفاع پوشش کاری حداکثر ۳ متر باشد.
مزایا
بدون شک مهمترین مزیت دیوارهای پوششی بدون سازه کناف عدم نایز به اجرای زیر سازی است. این ویژگی موجب کاهش هزینه و افزایش سرعت اجرا می‌شود. با استفاده از این ساختار می‌توان بدون افزایش قابل توجه وزن جداره و با کمترین فضای اشغال نازک کاری و عایق کاری جداره را آن هم تنها در یک مرحله اجرایی انجام داد.
اجزای ساختار
صفحات روکش دار گچی (پنل)
در ساختارهای دیوار پوششی بدون سازه از پنل‌های معمولی (RGیا GKB) استفاده می‌شود.
صفحات مرکب
این نوع صفحات از ترکیب پنل‌های گچی با یک لایه عایق به دست می‌‌آیند. صفحات مرکب در دو نوع MW و PS تولید می‌شوند. بدین ترتیب که پنل‌های گچی با یک لایه عایق پشم معدنی MW یا پلی استایرن PS پوشش داده می‌شوند. این عملیات در کارخانه صورت می‌گیرد. صفحات مرکب نوع MW دارای عایق صوتی و حرارتی بوده و صفحات مرکب نوع PS صرفاً دارای عایق حرارتی هستند.
چسب پرلیفکس کناف
برای نصب صفحات گچی و صفحات مرکب بر روی سطوح ساخته شده با مصالح بنایی از چسب پرلفیکس کناف استفاده می‌شود. پرلفیکس از گچ و مواد افزودنی ویژه ساخته می‌شود.
مواد و مصالح درزگیری و آماده سازی
این مواد و مصالح شامل نوار درزگیر. نوار چسب جدا کننده (ترن فیکس)، سازه یا نوار محافظ گوشه، بتونه درزگیر (فوگن فولر)، گچ پوششی (ماستیک) و پرایمر زیر رنگ (تیمن گروند) است.
دیوار پوششی ویژه نازک کاری
در این ساختار صفحات گچی توسط چسب پرلیفکس یا به وسیله بتونه درزگیر کناف، مستقیماً بر روی سطوح بنایی متصل می‌شوند. برای نازک کاری سریع و ارزان سطوح بنایی پوشش کاری گزینه مناسبی است.
دیوار پوششی ویژه بهسازی حرارتی
در این ساختار صفحات مرکب توسط چسب پرلیفکس یا به وسیله بتونه درزگیر کناف مستقیماً بر روی سطوح بنایی متصل می‌شوند. با استفاده از ساختار ضمن نازک کاری، خواص حرارتی دیوار بنایی موجود نیز به نحو چشم گیری ارتقا می یابد.
دیوار پوششی ویژه بهسازی حرارتی و صوتی
در این ساختار صفحات مرکب توسط چسب پرلیفکس یا به وسیله بتونه درزگیر کناف مستقیماً بر روی سطوح بنایی متصل می‌شوند. با استفاده از ساختار، نازک کاری و عایق کاری حرارتی و صوتی دیوار بنایی به طور همزمان صورت می‌گیرد.
روش اجرا
بررسی و آماده سازی دیوار زمینه
قبل از نصب صفحات باید دیوار زمینه مورد بررسی قرار گرفته و در صورت نیاز آماده سازی شود.
- دیوار زمینه باید ختی الامکان شاقول و دارای سطحی مستوی و صاف باشد.
- دیوار زمینه باید خشک و فاقد رطوبت باشد و در معرض رطوبت نیز قرار نگیرد.
- سطح دیوار زمینه باید فاقد قطعات سست و ناپایدار و دارای استحکام و اسنجام کافی جهت تحمل بار لایه پوششی باشد.
- سطح دیوار زمینه باید عاری از چربی، میکرو ارگانیسم‌هایی نظیر قارچ و کپک، گرد و غبار و هر گونه آلودگی دیگری باشد.
به طور کلی دیوار زمینه باید دارای سطحی زبر و میزان جذب رطوبت متعادل باشد. در مواردی که جذب رطوبت دیوار زمینه بالا است نظیر سطوح بنایی متخلخل، باید سطح مورد نظر با پرایمر گروند میتل کناف پوشانده شده تا از جذب رطوبت خمیر پرلفیکس و سوختن آن جلوگیری شود. در مواردی که جذب رطوبت دیوار زمینه کم است نظیر سطوح بتنی صیقلی، باید سطح مورد نظر با پرایمر بتونکنتاکت کناف پوشانده شده تا اتصال مناسب میان چسب پرلیفکس و آن تامین شود.
زیر سازی از نوار پنل
در صورتی که دیوار زمینه دارای ناترازی یا ناصافی بیش از ۲۰ میلیمتر باشد مانند دیوارهای سنگی، ابتدا با استفاده از برش‌های نواری از پنل گچی زیر سازی انجام می‌شود. برای این منظور ابتدار برش‌های نواری به عرض ۱۰ سانتیمتر از پنل گچی تهیه می‌شود. سپس با استفاده از چانه‌های چسب پرفلیکس در فواصل تقریبی ۳۵ سانتیمتر، نوارهای مذکور بر روی دیوار زمینه اجرا می‌شود. در انتها صفحات به وسیله لایه نازک فوگن فولر بر روی این زیر سازی نصب می‌شوند.
در صورت استفاده از صفحات گچی (ساده یا پوشش شده با لایه عایق) به ضخامت ۱۲/۵ میلیمتر علاو.ه بر حاشیه‌های صفحه یک ردیف نوارد پنل در وسط صفحه نیز اجرا می‌شود.
در صورت استفاده از صفحات گچی (ساده یا پوشش شده با لایه عایق) به ضخامت ۹/۵ میلیمتر علاوه بر حاشیه‌های صفحه دو ردیف نوار پنل در وسط صفحه نیز اجرا می‌شود.
پیش از نصب صفحات خطوط راهنمای محل استقرار لایه‌های پوششی باید در کف و سقف ترسیم شوند. همچنین محل اجرای چانه‌های پرلفیکس یا خطوط راهنما جهت اجرای لایه فوگن فولر نیز باید ترسیم شوند.
برای ایجاد استحکام در لبه‌های پیرامونی دیوار، بازشوها نظیر در و پنجره و منفذهای تاسیساتی نظیر کلید و پریز و خروجی‌های آب و فاضلاب باید یک نوار پیوسته از خمیر پرلفیکس یا فوگن فولر در روش لایه نازک اجرا شود. عدم رعایت جزییات اخیر علاوه بر تضعیف لبه‌های آزاد پنل موجب حرکت جریان هوا در فضای بین صفحه و دیوار و در نتیجه کاهش عملکرد صوتی و حرارتی ساختار می‌شود. همچنین در منا‌طق مرطوب، عبور و نفوذ هوا در فضای پشت لایه پوششی موجب تجمع رطوبت و در نتیجه ایجاد نقصان در عملکرد ساختار می‌شود.
در صورت استفاده از صفحات مرکب ابتدا باید در حاشیه و وسط پنل یک لایه نازک پرلفیکس بر روی لایه پشم معدنی اجرا شود. برای این منظور خمیر پرلفیکس باید با فشار اجرا شده تا در الیاف پشم معدنی نفوذ کند. لین عملیات برای ایجاد استحکام در لایه پشم معدنی صورت می‌گیرد.
برای نصب صفحات می‌توان با استفاده از جک، پنلها را بر روی دیوار زمینه مستقر نمود و سپس با قرار دادن قطعات دور ریز پنل به عنوان لقمه بین صفحات و کف جک را آزاد نمود.
پس از استقرار صفحات با استفاده از شمشه و چکش لاستیکی پنلها بر روی دیوار زمینه فشرده و در جای خود محکم و تنظیم می‌شوند. صفحات باید در کنار یکدیگر به صورت شاقول هم باد و مطابق راهنما در یک راستا قرار گیرند. صفحات با استفاده از جک و قطعات دور ریز پنل در جای خود تثبیت شده تا چسب پرلفیکس گیرش نماید.
دیوار پوششی با سازه
در این ساختار پنل‌های گچی بر روی یک زیرسازی فلزی که به دیوار زمینه متصل است پیچ می‌شوند. وجود فاصله آزاد میان صفحات و دیوار زمینه فضای تاسیساتی مناسبی جهت نصب لایه عایق و عبور تاسیسات الکتریکی و مکانیکی آن هم بدون نیاز به شیار زنی ایجاد مینماید. این نوع پوشش کاری راه حل مناسبی جهت غلبه بر مشکلات اجرایی دیوار زمینه نظیر شاقولی و ناصافی دیوار و یا شرایط نامناسب جهت اتصال پرلفیکس (رطوبت، میزان جذب، آلودگی و …) است.
به طور مثال با این روش می‌توان یک پوشش برای دیوارهای برشی بتنی که پوشش با سایر اندودها بر روی آن دارای محدودیت است، ایجاد نمود. با استفاده از این ساختار پوشش کاری با ارتفاع تا ۱۰ متر قابل اجرا است.
قرار گیری تاسیسات در فضای خالی میان لایه پوششی و دیوار زمینه و دفن نشدن آن در داخل مصالح بنایی علاوه بر رفع مسئله خودرگی و کاهش هزینه تعمیرات دسترسی به تاسیسات و تعمیرات و نگهداری در مرحله بهره برداری را نیز آسان مینماید.
اجزای ساختار
اجزای مورد مصرف در ساختار مشابه سقف کاذب یکپارچه کناف است. با این توضیح که در این ساختار سازه به عنوان سازه هادی در کف و سقف اجرا می‌شود. سازه مذکور اعضای افقی قاب بازشوها را نیز تشکیل می‌دهد.
اجرای بازشوها
برای ایجاد یک بازشو حفظ استحکام، یکپارچگی و ایستایی ساختار از طریق ایجاد یک قاب متیک به سازه‌های مجاور ضروری است.
برای پوشش کاری سطح محیطی درون بازشو که در ضخامت جداره قرار دارد، به طور معمول از پوشش کاری بدون سازه استفاده می‌شود. در این حالت خمیر پرلفیکس بر تمام سطح اجرا شده و لبه آزاد صفحات به سازه‌های تشکیل دهنده قاب بازشو پیچ می‌شوند. در صورت استفاده از صفحات مرکب یا ساختار پوششی با زیرسازی فلزی در این ناحیه امکان اجرای لایه عایق تا لبه بازشو وجود خواهد داشت.
چهارچوب در و پنجره و بدنه جعبه آتش نشانی و تابلوی برق توکار، به دیوار زمینه متصل می‌شوند.
روش اجرای قاب بازشوی پنجره مشابه روش اجرای قاب بازشوی تابلوی برق توکار است.
دیوارهای پوششی با سازه مستقل از دیوار زمینه
به لحاظ ساختاری دیوارهای پوششی با سازه مستقل از دیوار زمینه مشابه دیوارهای جدا کننده کناف هستند. با این تفاوت که پنل‌های تنهای در یک سمت ساختار نصب می‌شوند. مزیت اصلی این نوع ساختار عدم وابستگی به شرایط دیوار زمینه است. این نوع پوشش کاری در موارد زیر قابل استفاده است.
- زمانی که اجرای ساختار با کد حریق مدنظر باشد.
- زمانی که پوشش کاری با ارتفاع بیش از ۳ متر مورد نظر باشد.
- زمانی که نصب بارهای طره‌ای با بارگذاری و محاسبات استاتیکی مشخص مورد نظر باشد.
- زمانی که فاصله تاسیساتی زیادی جهت تعبیه عایق یا عبور تاسیسات حجیم مورد نیاز باشد.
- زمانی که دیوار زمینه ناشاقول، ناصاف، سست، دارای شرایط اتصال نامناسب، دارای آلودگی یا شرایط نامساعد دیگری باشد.
- زمانی که استقلال کامل پوشش از دیوار زمینه مدنظر باشد
روش اجرا
روش کلی اجرا در دیوارهای پوششی با سازه مستقل از دیوار زمینه مشابه دیوارهای جداکننده کناف است.
- در این ساختارهای، پنلها تنها در یک سمت ساختار نصب می‌شوند.
- به دلیل عدم دسترسی و تنظیمات بعدی پس از نصب پنل‌های، قبل از اجرای لایه پوششی، استادها به وسیله پانچ، پرچ یا پیچ به رانرهای کف و سقف متصل و تثبیت می‌شوند.
- برای تامین ایستایی در ساختارهای دیوار پوششی حداقل درگیری میان استاد و رانر باید ۲۰ میلیمتر باشد.
- در دیوارهای پوششی با سازه مستقل از دیوار زمینه لایه عایق در فواصل میان استادها اجرا می‌شود.
- در صورت استفاده از صفحات با ضخامت ۲۰ میلیمتر و بیشتر پنلها در راستای عمود بر استادها اجرا می‌شود.
- در صورت استفاده از صفحات با ضخامت ۲۰ میلیمتر و بیشتر فاصله مجاز اجرای پیچ ها ۲۰ سانتیمتر است. در ساختارهای دو لایه فاصله مجاز اجرای پیچ‌ها در لایه اول را می‌توان حداکثر تا سه برابر ۶۰ سانتیمتر افزایش داد.
